کارآمدی مجلس را در گرو حضور شایستگان است

اراده ملت، فائزه صدر: مجلس یازدهم در حالی به آخرین ماه های فعالیت خود نزدیک می شود که طی چهار سال گذشته در عمل به شعار های انتخاباتی نمایندگانش ناکام بود، وعده هایی که عموما حول مسائل اقتصادی می گشتند. در شرایطی که مشکلات معیشتی امان مردم را بریده، بازگشتشان به سمت صندوق رای، نیازمند زمینه‌ سازی‌ است که تایید صلاحیت چهره های محبوب جامعه از آن جمله بود. ماجرای تایید و رد صلاحیت ها حاشیه هر انتخاباتی است که با میزان مشارکت جامعه نسبتی مستقیم برقرار می کند. اراده ملت در گفت و گو با شمس الله شریعت نژاد، نماینده پیشین مجلس به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می خوانید:

آیا می توان رد صلاحیت را ابزاری قانونی برای چینش سلیقه ای مجلس دانست یا نه؟ آیا جریان خالص سازی در مجلس با رد صلاحیت شروع می شود؟
اگر انتخابات مشارکتی باشد، یقین داشته باشید که بسیاری از افرادی که در دوره یازدهم وارد مجلس شدند حتی نمی توانستند خواب بهارستان را ببینند. در کشور گروه هایی از مردم را داریم که اگر تصمیم بگیرند و پای صندوق رای حاضر شوند، نتیجه می شود دوم خرداد، نتیجه می شود انتخابات شورای پنجم، نتیجه می شود ریاست جمهوری سال های 92 و 96.
عده ای طالب مشارکت بالای مردم در انتخابات نیستند. انتخابات سال 98 و 1400 برای آن ها مبارک بوده و نمی خواهند مشارکت بالا باشد تا همچنان موقعیت های خود را حفظ کنند. مردم اگر مشارکت کنند به رقبای این آقایان رای می دهند.
اگر هدف جلب مشارکت بالا در انتخابات باشد، چاره اش تایید صلاحیت افراد و گروه‌ هایی است که مردم به آن ها تمایل بیشتری دارند. ولی می بینیم با بهانه ‌هایی مثل عدم التزام به نظام و شرع و اسلام این افراد را از صحنه خارج می کنند و به تعبیری هواداران بیشمار این نامزد ها را از صحنه خارج می کنند. اگر مشارکت بالا می خواهند که باید از حضور برخی استقبال کنند.
چند نماینده مجلس یازدهم که رد صلاحیت شدند، باید در دوره قبل جزو کسانی می بودند که صلاحیتشان تایید نشده بود. وقتی متوجه می شوند که طرف نماینده منتقد است و سمت جامعه ایستاده و افشاگری می کند و مردم به او اعتماد می کنند و اگر حرفی و مطالبه ای داشته باشند به طرف این نماینده خواهند رفت، آن فرد را هم کنار می گذارند.
یک جریان به مجلس به دولت به کشور چنگ انداخته است و می گوید فقط ما باید باشیم. کمترین انتقادی را بر نمی تابند. این ها تصمیم گرفته اند که همه جا را غبضه کنند و جایی انتقادی از عملکردشان نشود. تک و توک صداهای منتقدی که در صحن مجلس شنیده می شد را این دوره رد صلاحیت کردند.
آقای بیگی نماینده تبریز اگر تایید صلاحیت می شد رای اول حوزه انتخابیه اش بود، ولی چون نماینده ای منتقد بود صلاحیت اش تایید نشد. رد صلاحیت کسی که مطالبه جامعه را پیگیری می کند مشارکت را کاهش خواهد داد. وقتی اصولگرای منتقد از غربال آقایان رد نمی شود، تکلیف اصلاح طلب معلوم است.

کاهش مشارکت در انتخابات، در مجلسی که از این مسیر تشکیل می شود چه نمودی دارد؟
یک مجلس خنثی تشکیل می شود، یک مجلس ساکت تشکیل می شود که در برابر مطالبات واقعی جامعه خاموش است و سکوت می کند. یک مجلس تشکیل می شود که بود و نبودش فرقی ندارد. در این مجلس ناکارآمدی وجود خواهد داشت با منتقد برخورد می کند، با شفافیت میانه ای ندارد و پاسخگو نخواهد بود.
تجربه مجلس یازدهم چنان بود که مجلس آینده باید قبل از هر کاری ابتدا برای احیای اعتبار اش کاری بکند! مجلس باید نسبت اش با دولت را مشخص کند. مجلس نقش ذاتی قوه مقننه را در کشور مورد بازبینی قرار بدهد. مجلس یازدهم ناظر بر دولت نبود، تابع دولت بود.
کارآمدی مجلس را در گرو حضور شایستگان است. در ساز و کاری که افراد مسئولیت پذیر، توانمند و با تجربه به عنوان نمایندگان اکثریت روی صندلی های مجلس نشسته اند می توان امیدوار بود که شفافیت ایجاد شود و پاسخگویی وجود داشته باشد. جلوی بده‌ بستان‌ ها گرفته شود و مجلس به معنای واقعی کلمه نقش نظارتی خود را اجرا کند.

با توجه به شعار های معیشتی و اقتصادی نامزد های نمایندگی مجلس یازدهم، سهم وعده های انتخاباتی و عدم تحقق این شعار ها را در کاهش میل به مشارکت در انتخابات چگونه ارزیابی می کنید؟
مجلس یازدهم در این دوره چهار ساله حتی صدای اقلیتی نبود که ادعای نمایندگی‌ اش را داشت. از این نظر ریزش دارد و رای دهندگان خودش را هم از دست داده است.
وقتی مجلس کارکرد خود را از دست می ‌دهد و نماینده ضد رای دهنده کار می کند و نتیجه مصوبات این است که جامعه می بیند نه تنها به شعار ها و وعده هایشان عمل نکردند که حتی خلاف آن کار کرده اند، پس باید به مردم حق بدهیم که این احساس را پیدا ‌کنند که مشارکتشان بی ثمر بوده است.
وقتی مردم صدای خودشان را و مطالبات خودشان را از تریبون‌ مجلس نشنوند نسبت به این مجموعه احساس بیگانگی پیدا می کنند.
این مجلس با دولت یک دست شد و به جای عمل به وظیفه اش صدای موکلین اش را حذف کرد. در چنین شرایطی صندوق رای برای جامعه چه جایگاهی پیدا می کند؟!
یک سری از افراد و برخی از شخصیت های سیاسی در طول دوره فعالیتشان ثابت کرده اند که سمت مردم هستند یا حداقل تلاش کرده اند که سمت مردم باشند و فاصله خود را با قدرت حفظ کرده اند وقتی رای دهنده در لیست ها اسم این افراد را نمی بیند، چون تایید صلاحیت نشده اند و از طرفی رای داده و صدای خود را از تریبون مجلس نشنیده است، طبیعی است که الگوی پیشین را تکرار نمی کند.
قبلا یک الگویی داشت روز انتخابات شناسنامه را می انداخت توی زنبیل خرید و از خانه خارج می شد، این بار خود مجلس یک سیگنالی به این فرد داده، نماینده وعده هایی داده بود که عمل نکرده، زنبیل خالی است، جیبش هم خالی است. نمی رود و رای نمی دهد، مشارکت این طور پایین می آید.