رضوان سلماسی عضو سابق شورای اسلامی شهر همدان در گفتگو با اراده ملت:
شوراهای اجتماعی محلات بستر تمام کارهایی است در آن نیاز به ارتباط با مردم است
سپاس از فرصتی که در اختیار ما قراردادید. در رابطه با فعالیت شما در شورای شهر همدان در دوره قبل چند سؤال داشتیم که ممنون میشویم برای اطلاع مخاطبین، پاسخ دهید. ابتدا بیان کنید برنامه کلی شما بهعنوان نماینده مردم در شورا چه بود؟
من بهعنوان یکی از اعضای شورای دوره پنجم شهر همدان اهداف و برنامههای متفاوتی را در حوزههای مختلف مدنظر داشتم اهم این اهداف و برنامهها در دفترچه و بروشورهایی که در زمان انتخابات دوره قبل آمادهشده بود برای مطالعه در اختیار شهروندان مردم قرار گرفت.
گرچه مهمترین اهداف من باتوجهبه تجربه، تخصص و علاقهمندی بیشتر در حوزههای فرهنگی، اجتماعی و ورزشی، کودکان، زنان و محیطزیست شکل گرفت اما در حوزههای گردشگری با نگاه به حفظ بافت تاریخی شهر، حمایت از پروژههای انسانمحور شهر، حمایت از پروژههای مناطق کمتر برخوردار و حمایت از طرحهای کاربردی شهرداری برای راحتتر شدن ارتباط بین شهروندان و شهرداری و ... نیز در دستور کارم بوده و باقوت در کنار همکاران خود برای آنها تلاش میکردم.
بهصورت مشخص در حوزه اجتماعی، تشکیل شوراهای اجتماعی محلات که بعدها با نام همیاران محلات فعالیت خود را ادامه داد در دستور کارم بود که بهعنوان یک برند با شکل فعلی برای همدان مطرح شد. این طرح در تمامی محلات شهر همدان شروع به کار کرد. اهداف اصلی این طرح مشارکت مردم در فرایند تصمیمگیریها و تصمیمسازیهایی که به آنها و محله آنها مربوط میشد. این طرح در حال حاضر در حال اجرا است و به نظر بنده بهعنوان یکی از دستاوردهای ارزشمند شورای پنجم شهر همدان قابلبیان است. این طرح با شکل فعلی الگو شهرهایی شد که علاقهمند به افزایش مشارکت مردم بودند. شوراهای اجتماعی محلات بستر تمام کارهایی است که همه دستگاههای متولی در برنامههایشان نیاز به ارتباط با مردم و شنیدن نقطهنظرات آنها دارند. لازم به یادآوری است که الگوبرداری اولیه این طرح از شهر مشهد گرفته شد اما کلیه ایرادها و مشکلات قانونی آن مطالعه و برطرف و سپس در سطح شهر اجرایی شد.
در حوزه کودکان که بهصورت ویژه از علاقهمندیهای بنده بود همدان به همراه 11 شهر دیگر کشور بهعنوان پایلوت شهر دوستدار کودک از طرف وزارت کشور انتخاب شد. همه میدانیم کودکان آیندهساز شهر و کشور بوده و هرگونه برنامهریزی مناسب برای آنها ساختن آینده این کشور است؛ بنابراین لازم است برنامهریزیهایی که برای آنها انجام میشود باتوجهبه خواست و نیاز واقعی آنها انجام و فضای شهری نیز هم در حوزه سختافزاری و هم نرمافزاری برای آنها مناسب، کاربردی و اثرگذار باشد. در این حوزه پروژههای زیادی شروع شد ازجمله ایجاد اتاق مادر و کودک در پارکهای احداثی، اتاق بازی کودک، پارک مهارت و خلاقیت، پارک برای کودکان با نیازهای ویژه، اطلس کودکان، شوراهای کودکان و ... که تعدادی از آنها در دست مطالعه و برخی نیز استارت ایجاد آنها زده شد.
در حوزه ورزش ساختار ورزش محلات به ورزش شهروندی تغییر نام پیدا کرده و ضمن تدوین دستورالعمل اجرایی برای آن، مقرر گردید این ورزش بر پایه همیاران محلات در همه محلات شکلگرفته و هم در افزایش تعداد رشتههای تحت پوشش و هم در گسترش ورزش در حوزه بانوان و سنین پایه فعالیت خود را ادامه دهد.
دستاورد اصلی شورای شهر همدان در دوره پنجم را چه میدانید؟
از دستاورد دیگر شورای پنجم شهر همدان برگزاری جشنواره شهروندان برگزیده بود که بازتاب خوبی در سطح شهر پیدا کرد و بسیار اثرگذار در تقویت آموزشهای شهروندی بود. از این طرح نیز تعدادی از شهرهای کشور الگوبرداری کردند. در حقیقت ایجاد مرکز آموزش شهروندی شهرداری همدان که در این دوره شکل گرفت بر این پایه بود که آموزشهای شهروندی بر بستر همیاران محلات به شهروندان ارائه و شهروندان به این طریق با حقوق و وظایف شهروندی خود آشنا و نتیجه آن در جشنواره شهروندان برگزیده شهر نمود پیدا کند.
در حوزه گردشگری نیز برنامهریزی تبدیل مجتمع عینالقضات که بهصورت اداری استفاده میشد به یک مجموعه فرهنگی آموزشی و گردشگری صورت گرفت و حوزههای مختلفی در آن طراحی شد ازجمله احداث پارک آموزش شهروندی، موزه و ... که متأسفانه علیرغم استارت کار اما هنوز بعد از گذشت تقریباً نزدیک به چندین ماه از شورای دوره ششم اما همچنان پیشرفت خاصی در آن دیده نمیشود.
برنامهریزی در حوزه بانوان بیشتر در حوزه ورزش در بستر ورزش محلات شکل گرفت. کلنگ احداث دو مجموعه ورزشی در منطقه خضر همدان و شهرک مدرس بر همین پایه بود؛ و البته ایجاد مناسبسازی یک پارک ویژه بانوان در هر منطقه شهرداری که در دستور کار شهرداریهای مناطق قرار گرفت اما بودجه انجام آنها برای شهرداری منطقه 4 مصوب شد.
باتوجهبه اعتقادی که به حفظ محیطزیست کشور دارم در حوزه محیطزیست و حفظ باغات و فضای سبز شهری هم بهصورت جدی ورود پیدا کردم. مهمترین پیگیریهای انجامشده در این حوزه در خصوص خاکبرداری و تعریض غیرکارشناسی و کاشت درختان در مسیر جاده تدارکاتی گنجنامه تا میدان میشان بود که بازتاب کشوری پیدا کرد اما متأسفانه علیرغم اهمیت این موضوع و پیگیریهایی که انجام شد مسئولین متولی نهتنها دراینرابطه اقدام خاصی انجام ندادند بلکه پروژه گازرسانی به گنجنامه بهویژه تلهکابین گنجنامه اجرایی و حتی ساختوساز در منطقه نیز مورد پیگیری جدی قرار نگرفت. اتفاقاتی که سرعت نابودی منابع طبیعی شهر ازجمله طبیعت، هوا و آب را تحتتأثیر جدی خود قرار خواهد داد. با صدور مجوز گازکشی برای گنجنامه مجوز نابودی دره زیبای گنجنامه و تأثیر منفی آن بر شهر همدان کلید خورد.
پیگیریهای بیوقفه بنده در خصوص حفظ درختان توجه ویژه مدیران شهرداری و پیمانکاران آنها برای حفظ درختان در پروژههای شهری را بیشازپیش به دنبال داشت بهطوریکه در تعدادی از پروژههای شهری برای حفظ درختان مطالعات بیشتری برای اجرا صورت گرفت و باعث شد که یا طرح تغییر پیدا کند و یا درختانی که قابلیت جابهجایی داشتند جابهجا شوند. از مهمترین اتفاقات حفظ باغات همدان نیز حفظ باغ معتمد واقع در جاده دره مرادبیک بود که نتیجه آن مصوبهای بود که شهرداری در آن ملزم شد برای حفظ باغ راهحل مناسبی پیدا کند و اقدام به قطع و نابودی درختان نکند که بازهم اجرای این مصوبه به شورای ششم رسید.
در حوزه گردشگری و حفظ بافت تاریخی هم بهصورت جدی ورود داشتم. حفظ خانه نورمهال در فرهنگسرای پرواز یکی از اقداماتی بود که در راستای حفظ هویت، تاریخ و فرهنگ شهر همدان صورت گرفت و حتی برای حفظ حقوق مالکانه مالک زمین مجاور پیشنهادهای اجرایی مناسبی دادیم که با اجراییشدن آنها نهتنها این خانه حفظ میشود حتی پارک دیگری به شهر اضافه و پارک پرواز نیز قابلیت بزرگتر شدن پیدا میکند. مراحل پایانی این پیشنهاد به انتهای دوره پنجم رسید و لازم است دوره ششم بر اجرای آن دقت و توجه ویژه داشته باشد.
اما شورای پنجم دستاوردهای زیاد دیگری نیز در سایر حوزهها داشت. این درست است که شورای پنجم پروژه عمرانی بزرگی اجرا نکرد اما استارت پروژههای مناسبی را برای شهر همدان رقم زد. مهمترین آنها ایجاد نگاه انسانمحور به پروژههای شهری بود که نتیجه آن احداث پیادهراههای میدان امام، خیابان اکباتان پیادهراه بلوار ارم بود. همینطور کلنگ سه پارک فرامنطقهای آمادای، ولایت و اکباتان زده شد. جمعآوری آبهای سطحی که مشکل عدیده شهر همدان بود در این زمان شکل گرفت. همینطور احداث سایت موزه میدان امام. نگاه به توسعه متوازن در همه نقاط شهر در دستور کار بود که نتیجه آن نهضت پیاده راهسازی و مناسبسازی آنها در سطح شهر و احداث پروژههای عمرانی مثل احداث بلوار قدر و بلوار شهدای سلامت، پارک پردیس و ... بود.
شورای پنجم شهرداری را با قریب به بیش از 130 میلیارد تحویل گرفت و در انتهای دوره علیرغم اجرای پروژههای عمرانی متفاوت در سطح شهر حدود 50 میلیارد بدهی داشت. ایجاد فرهنگسرای کسبوکار در مناطق کمتر برخوردار شهر نیز از کارهای خوب شورای پنجم در راستای توانمندسازی اقشار کمتر برخوردار و نیز بانوان سرپرست خانوار شکل گرفت. افزایش در حدود 20 دستگاه اتوبوس به ناوگان حملونقل شهر و نیز افتتاح فاز یک پل سردار از برنامههای این دوره شورا محسوب میشود.
کدام طرحها یا برنامهها در شورا رأی نیاوردند، درحالیکه شما موافق آنها بودید؟
طرحها و برنامههای پیشنهادی من در شورای پنجم گرچه با چالشهایی همراه بود اما درنهایت مصوبه میگرفت و البته بنده نیز در طرحهای پیشنهادی همکاران در حد امکان حمایت میکردم اما از مهمترین مواردی که در شورای شهر مطرح و متأسفانه علیرغم خواست من مصوبه نگرفت تعیین محدوده شهرداری بافت تاریخی همدان بود. بر اساس بخشنامههای شورایعالی معماری و شهرسازی کشور مجوز ایجاد شهرداری جدید در شهرهای دارای بافت تاریخی انتخاب محدوده بافت تاریخی شهر بهعنوان محدوده بود اما متأسفانه شهرداری پیشنهاد رینگ اول را به شورا ارائه کرد و از طرف همکاران مصوب شد. گرچه فکر میکنم وزارت کشور آن را بهعنوان شهرداری منطقه جدید نپذیرد و شاید تنها منطقه ویژه در نظر گرفته شود که این موضوع برای حفظ بافت تاریخی شهر همدان چالشهای زیادی به همراه دارد همینطور الآن که شهر درگیر آن است؛ و مصوبه بعدی اجازهای بود که شورا به شهرداری همدان داد و بر اساس آن شهرداری ملزم به صدور مجوز پروانه ساختمانی به املاکی واقع در بافت تاریخی شد که هنوز ثبت ملی نشده و حرایم آنهم از طرف میراث اعلامنشده و من بهشدت با آن مخالف بودم چون باعث تخریب باقیمانده بافت تاریخی شهر میشود. در مقابل با مشورتهایی که با اساتید معماری و شهرسازی مطرح داشتم دو موضوع انتقال حق توسعه یا همان تی دی آر و همینطور حفظ بافت تاریخی با نگاه به اقتصاد گردشگری در بافت تاریخی را مطرح کردم که هر دو حقوق مالکانه را میتواند تأمین کرده و حقوق عامه شهروندان را نیز حفظ کند. تی دی آر اکنون طرحهای جامع و تفصیلی شهر در حال تدوین است میتواند موردتوجه و برنامهریزی قرار گیرد.
بعد از پایان فعالیتتان در شورا به چه اموری اجتماعی یا سیاسی اشتغال دارید؟
همچنان عضو حزب اراده ملت ایران بوده و اکنون بیشتر در حوزه ورزش فعالیت میکنم. بهعنوان مدرس کلاسهای کوهنوردی و همینطور نایبرئیس هیئت کاراته بانوان استان همدان مشغول به فعالیت هستم. فعالیتهای فرهنگی و محیطزیستی خود را نیز ادامه داده در حال ایجاد یک سمن شهری برای پیگیری امر هستم. اتفاقات شهری برخی از کانال احزاب قابلپیگیری و برنامهریزی است و برخی از کانال سمنها میتواند مؤثر باشد. در کنار خانواده بودن، سفر، مطالعه و دیدار دوستان هم از بهترین فعالیتهای حال حاضر بنده است.