لطفعلی عاقلی
توسعه‌طلبی حزب؛ رویکرد فراگیر و بنیادین
هموندان گرامی، با احترام به دیدگاه‌ها و اندیشه‌های دوستان حاضر در پلنوم، می‌خواهم نکاتی را درباره مفهوم توسعه‌طلبی حزب و دلایل تمایل خود به این رویکرد مطرح کنم. پیش‌تر نیز در همین کانال به برخی از این نکات اشاره کرده‌ام، اما اکنون فرصت را مغتنم می‌شمارم تا یک جمع‌بندی منسجم ارائه دهم.
الف) گستره فراگیر توسعه:
توسعه به معنای فراگیر، نه محدود به رشد اقتصادی، بلکه شامل گسترش فیزیکی، افزایش تولید کالا و خدمات، و تغییرات بنیادی و کیفی در تمام عرصه‌هاست. این شامل تحول در حکمرانی، آموزش، فرهنگ، هنر، سیاست‌ورزی و سلامت می‌شود.
ب) تغییر نگرش‌ها و اصلاح سنت‌ها:
توسعه اجتماعی و فرهنگی نیز به معنای اصلاح باورها و سنت‌های غلط در آیین‌ها و رسوم اجتماعی، ارزش‌ها و روش‌های اجرایی است. به این ترتیب، توسعه، به تحول در شیوه زندگی و فرهنگ جامعه نیز اشاره دارد.
ج) توسعه به مثابه آزادی:
کتاب توسعه به مثابه آزادی نوشته آمارتیا سن، توسعه را به معنای آزادی‌های واقعی انسان بررسی می‌کند: آزادی از قیود دولتی، آزادی بیان و اندیشه. این دیدگاه تأکید می‌کند که توسعه تنها رشد اقتصادی نیست، بلکه توانمندسازی انسان‌ها و افزایش نقش آنها در سرنوشت خود است.
د) تحول در چارچوب توسعه:
تحول و تحول‌خواهی، اساساً در مفهوم توسعه‌طلبی نهفته است. توسعه با تحول آمیخته شده است؛ یعنی هرگونه تغییر ساختاری، فرهنگی، آموزشی و سیاسی، بخشی از مسیر توسعه محسوب می‌شود. بنابراین، تحول در حوزه‌های مختلف، از حکمرانی تا آموزش و سلامت، به عنوان مصداق توسعه‌طلبی دیده می‌شود.
ه) رعایت حقوق و آزادی‌های اجتماعی:
توسعه فراگیر، حقوق همه اقلیت‌ها، احترام به زبان‌ها و فرهنگ‌های مختلف، رعایت حقوق کودکان و زنان، حفاظت از محیط زیست، امنیت اجتماعی، آزادی رسانه‌ها و فعالیت حرفه‌ای اقشار مختلف را در بر می‌گیرد. توسعه‌طلبی حزب، بر این اصول استوار است و به دنبال ایجاد جامعه‌ای آزاد، برابر و پاسخگوست.
در جمع‌بندی، توسعه‌طلبی حزب نه تنها شامل رشد اقتصادی، بلکه تحول بنیادین در جامعه، فرهنگ، سیاست و حکمرانی است و مسیر تحقق آن، ایجاد آزادی و توانمندسازی شهروندان در تمام ابعاد زندگی است. این رویکرد، هم با آرمان تحول‌خواهی و هم با اهداف اصلاح‌طلبی همسویی دارد، اما چارچوبی فراگیر و عملیاتی‌تر ارائه می‌کند.