بیانیه به مناسبت روز جهانی خاک

۵ دسامبر – خاک، ستون اصلی حیات و پایداری زمین

روز جهانی خاک فرصتی ارزشمند است برای تأکید بر اهمیت این منبع حیاتی که پایه و اساس زندگی بر روی کره زمین را تشکیل می‌دهد.

خاک نقشی فراتر از بستر رشد گیاهان دارد و به‌عنوان یک زیربنای کلیدی در تأمین امنیت غذایی، ذخیره و تصفیه آب، تنظیم چرخه‌های زیست‌محیطی، کاهش اثرات تغییرات اقلیمی و حفظ تنوع زیستی ایفای نقش می‌کند.

این منبع غیرقابل‌تجدید، خانه‌ای برای میلیون‌ها گونه میکروارگانیسم و موجودات زنده است که بقای اکوسیستم‌های زمینی را تضمین می‌کنند.

بااین‌حال، این منبع ارزشمند به‌طور جدی تحت فشار قرار گرفته است. بر اساس آمارهای جهانی، هر ساله حدود ۲۴ میلیارد تن خاک در اثر فرسایش از بین می‌رود. کاهش مواد آلی، آلودگی ناشی از فعالیت‌های صنعتی، مصرف بی‌رویه مواد شیمیایی در کشاورزی و تغییر کاربری اراضی از جمله عواملی هستند که سلامت خاک را به خطر می‌اندازند. این مسائل، تهدیدی جدی برای امنیت غذایی، منابع آبی و پایداری محیط زیست به شمار می‌روند.

روز جهانی خاک به ما یادآوری می‌کند که حفاظت از خاک نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی جهانی است. دولت‌ها، سازمان‌های بین‌المللی، جوامع محلی، کشاورزان و تک‌تک افراد جامعه باید با اقدامات مشترک و همگام، برای حفظ و احیای خاک‌های تخریب‌شده تلاش کنند. راهکارهایی مانند ترویج کشاورزی پایدار، کاهش مصرف مواد شیمیایی آلاینده، بازسازی خاک‌های آسیب‌دیده و استفاده از فناوری‌های نوین می‌تواند نقش مهمی در جلوگیری از نابودی این منبع حیاتی ایفا کند.

این روز همچنین فرصتی است برای تأکید بر اهمیت آگاهی‌بخشی عمومی. هر فرد باید درک کند که خاک تنها یک بستر فیزیکی نیست؛ بلکه بخشی از چرخه زندگی است که سلامت آن، به‌طور مستقیم بر زندگی ما و آیندگان تأثیر می‌گذارد. رفتارهای مسئولانه مانند کاشت گیاهان بومی، جلوگیری از آلودگی محیط زیست و حمایت از برنامه‌های احیای خاک، گام‌هایی مؤثر برای کمک به این هدف بزرگ است. بدون خاک سالم، هیچ‌گونه پایداری زیستی و تولید غذا امکان‌پذیر نخواهد بود.

خاک نه‌تنها به ما غذا و مواد خام می‌دهد، بلکه نقش مهمی در کاهش اثرات تغییرات اقلیمی ایفا می‌کند. خاک‌هایی که کربن بیشتری ذخیره می‌کنند، می‌توانند به کاهش گازهای گلخانه‌ای و تعدیل اثرات گرم شدن زمین کمک کنند.امروز، در روز جهانی خاک، از تمامی مردم جهان دعوت می‌کنیم که به اهمیت این منبع حیاتی بیندیشند و تعهد خود را به حفاظت از آن اعلام کنند. آینده ما در گرو تصمیم‌ها و اقدامات امروز ماست بیایید.

برای حفظ خاک، این سرمایه ارزشمند، گام‌های جدی برداریم تا دنیایی بهتر و پایدارتر برای نسل‌های آینده بسازی.حفاظت از خاک، تضمین‌کننده زندگی سالم و پایدار است. بیایید مسئولیت خود را بپذیریم و آینده‌ای سبزتر برای زمین رقم بزنیم.

کارگروه محیط زیست حاما

✍بهزاد میقانی