زهرا زمانی
سید قطب به روایت حکیمیپور
نوسینده این کتاب، احمد حکیمی پور، زاده ۱۳۴۲ در زنجان، نماینده سابق زنجان و طارم در دوره چهارم مجلس شورای اسلامی و عضو شورای مرکزی مجمع نمایندگان ادوار مجلس شورای اسلامی بود. وی از موسسین حزب اراده ملت ایران(حاما) و تا سال 1402 دبیر کل این تشکل سیاسی با انتخاب شورای مرکزی بود و اکنون رییس شورای مرکزی این حزب می باشد.
اندیشه های سیاسی سید قطب و تاثیر آن بر جنبش های اسلامی معاصر مصر
فصل اول کتاب
به زندگی نامه ایشان و زمینه های اجتماعی و سیاسی تکوین اندیشه های سید قطب پرداخته است.
نویسنده از همان ابتدای کار کلمات را از دیدگاه سید قطب برای ما بیان میکند مثل مفاهیم:
-1جاهلیت
-2 قدرت
-3 امت
-4 پیشتاز امت
-5 تکافل
-6جهاد
-7 ادب انحلال
سید قطب علاوه بر دیدن و آگاه بودن به همه ایرادات جهان ضعف اساسی آن را فقدان در ویژگی رهبری میداند.
فصل دوم
و جاهلیت را ویژگی مشترک نظام های موجود در جهان میداند و همیشه جاهلیت را در برابر اسلام قرار میدهد و در توضیح جاهلیت میگوید: «آنچه که اسلامی نیست جاهلی است و کشور های اسلامی هم امروزه جاهل هستند».
در ادامه نظام های جاهلی را به سه دسته:
-1جهل مردم
-2 ظاهربینی
-3روزمرگی
در ادامه سید قطب جوامع را از نظر اسلامی بررسی میکند.
از نظر اسلام دو نوع جامعه داریم:
-1اسلامی
-2جاهلی
و معتقد است جامعهای که بر اساس قانون الهی استوار نباشد نمیتواند جامعه اسلامی باشد.
فصل سوم
این کتاب با مفهوم جهاد آشنا میشویم.
اگر بصورت خلاصه بخواهیم بگوییم جهاد یعنی تغییر وضع موجود. و برای تغییر وضع موجود به یک انقلاب واقعی، تحت رهبری یک پیشتاز امت نیاز است که او باید از نسل قرآنی یعنی صحابه پیامبر الگو و نمونه بگیرد.
از نظر تحلیلی از هنگام تولد پیشتاز تا استقرار جامعه اسلامی دو مرحله دارد:
-1مرحله اول: الهام قرآنی که هدفش آزاد کردن فرد از قید خود بیگانگی جاهلی است.
-2مرحله دوم: نبرد علیه جامعه جاهلی
الف) تکوین: روش پیامبر در مکه
ب) قیام: زمانی که جامعه مثل زمان پیامبر آماده شد آن وقت، وقت قیام است.
ج)رادیکالیزم سید قطب: دیدگاه سید قطب دیدگاه رادیکالی است و هرگونه سازشی را نفی میکند و قیام قهر آمیز و خشونت بار را تجویز میکند.
و البته جهالت را هم غیر قابل اصلاح میداند.
با همه اینها، نکته قابل توجه در دیدگاه سید قطب این است که به تکنیک و فنون غرب هیچ گاردی ندارد و حتی آن را محصول مشترک انسانیت میداند.
فصل چهارم
جامعه آرمانی و ویژگی های آن
مدینه فاضله از نظر سید قطب جامعه ای است که حاکمیت مطلق خداوند بوسیله اسلام و تمامی ابعاد جامعه باشد.
اما اصلا خود اسلام از نظر سید قطب چیست؟
اسلام یعنی بیرون شدن از بندگی مردم و بند خدا شدن.
و ویژگی های اسلام را اینگونه میداند:
-1ربانی بودن
-2 ثابت بودن
-3همه گیر بودن
-4هماهنگ بودن
-5 عملگرا بودن
-6واقع گرا بودن
-7یکتاگرا بودن
-8 نفی نژادپرستی
-9 مخالفت با فئودالیسم و سرمایه داری
فصل پنجم
برخی دیگر از افکار سیاسی سید قطب
سید قطب عدالت اجتماعی را اولویت همه چیز قرار داده است. (نه فقط عدالت اقتصادی)
و تحقق آن متکی به دو شرط اصلی است:
-1وحدت همه جانبه ای که متناسب و متعادل باشد
-2تکافل عمومی بین افراد و اجتماعات.
سید قطب جزو معدود متفکرانی است که در خصوص مصلحت عمومی ابراز رای کرده است و برای اجتماع شخصیت مستقلی قائل شده است که دارای روح جداگانه ای برای خود میباشد و وظیفه و جهت خاصی را باید طی کند.
ضمیمه بخش اول
راجع به سلفیه یا سلفی گری صحبت شده است که در ادامه کتاب با آن زیاد کار شده است.
جریان های معاصر سلفی
الف) وهابیت (محمدبن عبدالوهاب در عربستان)
ب) اخوان المسلمین (حسن البنا در مصر)
ج) دیوبندیه (شاه ولی الله دهلوی در شبه قاره هند)
د) سلفیان جهادی (گروه های جهادی معاصر)
ه) طالبان (ملا محمد عمردر افغانستان و شوروی)
و) القاعده (عبدالله عزام در افغانستان)
ز) داعش( ابومصعب زرقاوی در عراق)
گروه های الهام گرفته از اندیشه های سید قطب
الف) جماعه المسلمین (نسل جدید اخوان المسلمین در زندان شکل گرفتند)
ب) سازمان آزادیبخش اسلامی (دکتر صالح سریه)
ج) سازمان جهاد (مصر)
مخالفان اندیشه سید قطب
الف) اخوان المسلمین نوین (حسن الهضیبی در مصر)
ب) سوسیالیست ها و نیرو های چپ (جناح هیات حاکمه در زمان ناصر)
ج) علمای الازهر (مصر)
نتیجه گیری
در نتیجه گیری این کتاب آقای حکیمی پور با تسلط کامل همه مباحث کتاب و عقاید مطرح شده را به صورت خلاصه در چند صفحه بیان کرده است.