در گفتگو با محبوبه آذرگشسب مسئول کمیته زنان حزب اراده ملت ایران:
عدم استفاده از زنان در سطوح عالی مدیریتی
باخبر شدیم که شما بهعنوان مسئول کمیته زنان حزب اراده ملت ایران انتخاب شدهاید. خواهش داریم برای مخاطبان ما به سؤالات زیر پاسخ بفرمایید:
کمیته زنان از چه سالی در حزب شکل گرفته است و تاکنون چه کسانی مسئولیت آن را در حزب بر عهده داشتهاند؟
کمیته بانوان از بدو تأسیس حزب در ساختار هیئت اجرایی پیشبینی شده بود و درواقع جزو 7 کمیته اصلی در کنار کمیتههای تشکیلات، مباحث بنیادی، استانها، فرهنگی و انتشارات، انتخابات و مالی و پشتیبانی قرار داشت و از همان زمان تاکنون که چند بار ساختار حزب اصلاحشده جایگاه این کمیته کماکان در هیئت اجرایی حفظشده، دلیل آنهم اهمیتی است که حزب از ابتدا به بخش زنان و مسائل مربوط به آنها در جامعه قائل بوده و همچنین به دنبال ایجاد و حفظ تعادل بین اعضای مرد و زن در درون حزب بوده است. ولی به طور مشخص کمیته زنان حزب بعد از کنگره چهارم فعال شد که در ابتدا مسئولیت آن با خانم فریبا بهنام بود. بعد از کنگره پنجم خانم مرجان کاووسی این مسئولیت را به عهده داشتند. سپس خانم زهره رحیمی اداره کمیته زنان حزب را در اختیار گرفتند که جهش خوبی هم به لحاظ کمی و هم کیفی در این کمیته شاهد بودیم ازجمله تدوین و تصویب سند مطالبات زنان در حزب اراده ملت ایران محصول این دوره است. آخرین مسئول کمیته هم که به دوره قبل برمیگردد خانم فاطمه قدم بودند که علیرغم تلاشهای ارزشمندی که داشتند به دلیل همزمانی با شیوع بیماری کرونا نتوانستند به همه اهداف کمیته دست پیدا کنند. در این فواصل در مقاطع کوتاهی هم خانمها رؤیا ملکشاهی و رابعه چیلان مسئول کمیته بودند که عملاً فعالیت قابل ذکری اتفاق نیافتاد.
شما ارزیابیتان از وضعیت فعالیت سیاسی زنان در جامعه امروز ایران چیست؟
سیاستورزی برای زنان در ایران همیشه با فشارها و آسیبهای زیادی همراه بوده بهطوریکه هزینه کار سیاسی برای زنان بسیار بیشتر از مردان بوده است. زنان در این عرصه علاوه بر اعمال فشار از سوی نهادهای امنیتی با محدودیتها و فشارهای خانوادگی نیز مواجه هستند. اغلب خانوادههای ایرانی نسبت به حضور اجتماعی و سیاسی زنان نظر خوشی نداشته و بالطبع حمایت لازم رو ندارند، این محدودیت در استانهای کوچک بافرهنگ خاص ایلی، پررنگتر است. بهعنوانمثال در صحنه رقابتهای انتخاباتی، زنان همیشه در موقعیتهای نابرابر نسبت به مردان قرار داشتهاند، چه ازنظر استطاعت مالی، نوع تبلیغات، لابیگریهای معمول و حتی اعتماد جامعه نسبت به توانمندی زنان کمتر از مردان است.
این محدودیتها، فشارها و ناامنیها در سالهای پس از انقلاب همیشه وجود داشته، فقط شدت و ضعف آن در دولتهای مختلف، متفاوت بوده است، بهعنوانمثال در دولت اصلاحات و اعتدال، فضا برای حضور زنان اندکی بازتر و در سایر دولتها، فضا بستهتر و محدودتر بوده است. مخلص کلام اینکه: فعالیت سیاسی خصوصاً از نوع حزبی و تشکیلاتی آن، قطعاً برای زنان هزینههای اجتماعی، خانوادگی، شغلی و ... به همراه دارد و این نکته از مهمترین عوامل بیرغبتی زنان به کنشگری سیاسی در جامعه امروز ایران است.
نگاه دولت مستقر را به مسائل زنان چگونه میبینید؟
نگاه دولت مستقر به زنان سنتی، بسته و حتی ابزاری (البته آنهم از نوع سنتی) است. عدم استفاده از زنان در سطوح عالی مدیریتی مانند معاونتهای ریاستجمهوری، وزارت، معاونت وزارتخانهها و حتی کمتر شدن حضور زنان در بعضی از این جایگاهها نسبت به دولتهای پیشین و جابهجایی آنها با مردان (مانند معاونت ریاستجمهوری در حفاظت محیطزیست و معاونت حقوقی ریاستجمهوری) نشانگر رویکرد خاص دولت مستقر نسبت به حضور زنان و ادامه همان سیاست خانهنشین کردن زنان و محدود کردن آنها به ایفای نقش خانهداری و مادری است، سیاستی که گاهی شاهد ابراز آن از طرف بعضی از نمایندگان زن مجلس فعلی هستیم!
وضعیت زنان در حزب چگونه است؟
در حزب زنان فعال و توانمندی حضور دارند آنان در حزب همانند آقایان فعال و پویا هستند و در حوزههای حزبی ساماندهی شدهاند و در حال دیدن آموزشهای حزبی هستند. برخی ازجمله خانمها رحیمی و قدم بهعنوان هیئت دبیران مشغول فعالیت هستند که کار آموزش به اعضای حزب را نیز بر عهده دارند.
در کنگره اخیر از تعداد 21 نفر عضو اصلی شورای مرکزی 4 نفر از خانمها بهعنوان عضو اصلی و یک نفر عضو علیالبدل انتخاب شدند و همچنین یک نفر بهعنوان بازرس اصلی و یک نفر بازرس علیالبدل انتخاب شدند. انتظار میرود در کنگرههای بعدازاین، تعداد بیشتری از خانمهای عضو حزب به شورای مرکزی و ارکان راه پیدا کنند. همچنین زنان در رسانههای حزبی هم نقش فعالی بر عهده دارند.
برنامههای کمیته زنان برای سال 1401 چیست؟
اگر شرایط اجازه دهد و پاندمی کووید 19 روند کاهشی خود را داشته باشد امیدوار هستیم بتوانیم برنامههای زیر را عملیاتی نماییم:
.بهروزرسانی و نهادینهسازی سند راهبردی زنان حزب
.نظارت و پیگیری حسن جذب، بهکارگیری، ارتقا و توانمندسازی زنان در شعب و دفاتر سراسر کشور
.تهیه گزارش از وضعیت زنان دیگر احزاب کشور
.ارتباط با نهادهای صنفی و سمنهای زنان
.بررسی و اولویتبندی مسائل و مشکلات زنان بر اساس گستردگی جامعه درگیر با آن برای ارائه تصویر واقعیتر از مسائل همه زنان